Wydarzenia i nowości Konstrukcje       Publikacje       Producenci Dachy skośne       Publikacje       Producenci Dachy płaskie       Publikacje       Producenci Pokrycia dachowe       Pokrycia ceramiczne             Publikacje             Producenci       Pokrycia cementowe             Publikacje             Producenci       Pokrycia blaszane             Publikacje             Producenci       Papy             Publikacje             Producenci       Gonty bitumiczne             Publikacje             Producenci       Łupek             Publikacje             Producenci       Płyty dachowe             Publikacje             Producenci       Inne             Publikacje             Producenci Dachy zielone       Publikacje       Producenci Dachy odwrócone       Publikacje       Producenci Okno w dachu       Publikacje       Producenci Folie dachowe       Publikacje       Producenci Ocieplenia dachów skośnych       Publikacje       Producenci Ocieplenia dachów płaskich       Publikacje       Producenci Akcesoria dachowe       Publikacje       Producenci Kominy       Publikacje       Producenci Rynny i odwodnienia       Publikacje       Producenci Ochrona odgromowa       Publikacje       Producenci Renowacja       Publikacje       Producenci Chemia budowlana       Publikacje       Producenci Maszyny i narzędzia       Publikacje       Producenci Obróbki blacharskie       Publikacje       Producenci Poddasza       Publikacje       Producenci Wentylacja dachów       Publikacje       Producenci Dom energooszczędny       Publikacje       Producenci Proekologiczne budowanie       Publikacje       Producenci Instrukcje Poradnik       Publikacje       Producenci Dylematy Inne TV Dachy Forum szkół Dla dekarzy       Z życia PSD       Szkolenia Budownictwo w statystykach BHP na budowie Rzeczoznawcy Organizacje branżowe Targi Wydawnictwa Konkursy i szkolenia Kontakt

  Strona główna
 

 

Pobierz odtwarzacz Adobe Flash Player

OKNA DACHOWE cz.1. Problematyka wyboru okna dachowego oraz wymagania wynikające z norm i przepisów - w tym najnowsze wymagania cieplne od 2017 roku

Oknem dachowym, zwanym także oknem połaciowym, nazywamy okno umieszczone w połaci dachu w celu doświetlenia, a także wentylacji pomieszczeń poddasza, strychu itp. Otwieranie następuje najczęściej poprzez obrót dookoła poziomej osi przechodzącej przez środek okna. Wyrób otworowy zainstalowany w połaci dachowej powinien charakteryzować się bardzo wysoką izolacyjnością (utrata ciepła przez dach może wynosić nawet 30 %) oraz skutecznym zabezpieczeniem przed nadmiernym nasłonecznieniem, włamaniem i stłuczeniem.

 - OKNA DACHOWE cz.1. Problematyka wyboru okna dachowego oraz wymagania wynikające z norm i przepisów - w tym najnowsze wymagania cieplne od 2017 roku
Fot. Fakro

Problematyka wyboru okna dachowego

Przy aranżowaniu pomieszczeń poddasza należy szczególnie uważnie przeanalizować sposób ich doświetlenia i wentylacji. Standardowym rozwiązaniem stało się obecnie zastosowanie okna dachowego, które cechuje się wieloma korzystnymi parametrami i właściwościami.

Jednym z najistotniejszych problemów jest ograniczenie w maksymalnym stopniu strat ciepła, a więc wybór okna o wysokich parametrach termoizolacyjnych. Efekt taki uzyskuje się m.in. dzięki zastosowaniu okna wykonanego z „ciepłych” (z przekładką termiczną) kształtowników stalowych lub aluminiowych, a także wielokomorowych tworzywowych. Jednak najczęściej ramy ościeżnic i skrzydeł okien dachowych wykonuje się z drewna sosnowego klejonego warstwowo, zabezpieczonego próżniowo środkiem impregnującym oraz stosownym lakierem. Ponadto przeszklenie powinno składać się z zestawu szyb charakteryzujących się wysoką izolacyjnością. Z tym problemem związany jest także sposób uszczelnienia osadzenia okna w połaci dachowej, który powinien uwzględniać także rodzaj pokrycia tj. płaskie lub faliste. Do samego uszczelniania należy stosować specjalne kołnierze, uszczelki i stosowne materiały uszczelniające.

Właściwa izolacyjność wymaga także wzięcia pod uwagę sposobu otwierania i zamykania okna dachowego, w tym w kontekście funkcji jakie ma spełniać. Odnosi się to do faktu, czy ma stanowić jedynie doświetlenie wnętrza pomieszczenia, czy też wymagać będzie częstego otwierania i wietrzenia. W tym drugim przypadku dobrze sprawdzają się systemy uchylne z opcją mikrowentylacji, które są szczególnie przydatne podczas snu w chłodniejsze dni. Występuje tutaj jeszcze zagadnienie komfortu obsługi okna, polegające na właściwym umiejscowieniu klamki np. w dolnej części skrzydła lub też na zastosowaniu napędu mechanicznego do ruchu skrzydła wraz ze zdalnym sterowaniem.

Przy wyborze okna dachowego należy uwzględniać problematykę jego utrzymywania w czystości. Niezbędną funkcją tego wyrobu powinna być możliwość obrócenia skrzydła do pozycji umożliwiającej łatwe jego umycie. Dodać można, że niektóre rozwiązania okien dachowych pozwalają na obrót skrzydła nawet o 120°, co zapewnia wygodne mycie szyb zewnętrznych.

Literatura fachowa z zakresu okien dachowych podaje, iż przy ich doborze należy szczególnie uwzględnić poniżej podane czynniki.

Powierzchnia przeszklenia i rodzaj pomieszczenia

Prawidłowo doświetlenie pomieszczeń, w tym także poddaszy, za pomocą naturalnego światła określa się stosunkiem powierzchni okna mierzonej w świetle ościeżnicy, do powierzchni podłogi. W przypadku pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, stosunek ten powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w pomieszczeniach przeznaczonych na inne cele, np. gospodarczych, nie powinien być niższy niż 1:12.

Kąt nachylenia dachu

Wysokość dobieranego okna dachowego powinna być odpowiednia do kąta pochylenia połaci dachowej. Stosowana jest zależność, iż im kąt nachylenia dachu jest mniejszy to wysokość okna powinna być większa.
 - OKNA DACHOWE cz.1. Problematyka wyboru okna dachowego oraz wymagania wynikające z norm i przepisów - w tym najnowsze wymagania cieplne od 2017 roku
Prawidłowe doświetlenie poddasza poprzez właściwy dobór wysokości okna do kąta nachylenia dachu. Rys. Roto

Rozstaw krokwi

Okna dachowe są zazwyczaj wyposażone w uniwersalne kątowniki, które umożliwiają ich montaż zarówno na łatach jak i na krokwiach. Przy wyborze sposobu montażu należy kierować się następującymi sugestiami:
  • rozmiar okna powinien uwzględniać rozstaw krokwi, ponieważ umożliwia to łatwy i szybki montaż oraz zapewnia stabilność konstrukcji i trwałość połączenia,
  • szybko, łatwo i trwale można zamontować okno na łatach, szczególnie wtedy, gdy rozstaw krokwi jest większy niż szerokość okna dachowego.
Ważną sprawą w problematyce doboru i umiejscowieniu okien dachowych jest również ich wielkość. Zdecydowanie lepsze efekty oświetlenia uzyskuje się przez zastosowanie kilku mniejszych okien umieszczonych w różnych punktach dachu, niż przez zainstalowanie jednego dużego okna.
 - OKNA DACHOWE cz.1. Problematyka wyboru okna dachowego oraz wymagania wynikające z norm i przepisów - w tym najnowsze wymagania cieplne od 2017 roku
Efekt doświetlenia jednym oknem a efekt doświetlenia kilkoma oknami mniejszymi rozmieszczonymi w różnych miejscach połaci. Rys. Fakro

Wymagania

Wynikające z norm

Okna są objęte normą PN-EN 14351-1:2006+A1:2010 Okna i drzwi – Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne – Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności. W zakresie normy podano, że ma zastosowanie m.in. do okien dachowych przeznaczonych do zamontowania w pochyłych dachach, uruchamianych ręcznie lub za pomocą napędu.

Okna dachowe powinny więc spełniać określone w ww. normie dla tego typu wyrobów otworowych właściwości eksploatacyjne i wymagania specjalne. Wyjaśnić należy, że nie wyspecyfikowano w niej właściwości i wymagań odnoszących się bezpośrednio do okien dachowych. Jedynie w zakresie właściwości ogniowych (reakcja na ogień i oddziaływanie ognia zewnętrznego) podano, że okna dachowe należy badać i klasyfikować zgodnie z normą PN-EN 13501-1+A1:2010 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 1: Klasyfikacja na podstawie wyników badań reakcji na ogień.

Wynikające z obligatoryjnych przepisów

Podstawowym w Polsce przepisem, określającym w sposób obowiązkowy wymagania dotyczące m.in. wyrobów budowlanych, w tym okien, jest rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jednolity w Dz. U. z 2015 r., poz. 1422).

W rozporządzeniu są zawarte wymagania odnoszące się w sposób bezpośredni lub pośredni do zagadnień okien dachowych, nazywanych w tym dokumencie oknami połaciowymi.

W dziale VII Bezpieczeństwo użytkowania znajdują się m.in. takie zapisy:
§ 299.2. Dopuszcza się stosowanie okien otwieranych na zewnątrz, o poziomej osi obrotu i maksymalnym wychyleniu skrzydła do 0,6 m, mierząc od ściany zewnętrznej, pod warunkiem zastosowania w nich szyb zapewniających bezpieczeństwo użytkowania oraz umożliwienia ich mycia, konserwacji i naprawy od wewnątrz pomieszczeń lub z urządzeń technicznych instalowanych na zewnątrz budynku.
§ 301.1. W budynku na kondygnacjach położonych powyżej 25 m nad terenem odległość miedzy górną krawędzią wewnętrznego podokiennika a podłogą powinna wynosić co najmniej 0,85 m, z wyjątkiem przyziemia oraz ścianek podokiennych w loggii, na tarasie lub galerii, gdzie nie podlega ona ograniczeniom.
§ 301.2. W budynku na kondygnacjach położonych powyżej 25 m nad terenem między górną krawędzią podokiennika a podłogą należy zachować odległość co najmniej 1,1 m, z wyjątkiem okien wychodzących na loggie, tarasy lub galerie.
§ 304.1. Przeszklenie okien połaciowych, których krawędź jest usytuowana na wysokości ponad 3 m nad poziomem podłogi, świetlików oraz dachów w budynkach użyteczności publicznej i zakładów pracy, powinno być wykonane ze szkła lub innego materiału o podwyższonej wytrzymałości na uderzenie.

W załączniku nr 2 Wymagania izolacyjności cieplnej i inne wymagania związane z oszczędnością energii zapisano m.in.:
1.2. Wartości współczynnika przenikania ciepła U okien, drzwi balkonowych i drzwi zewnętrznych nie mogą być większe niż wartości U(max) określone poniżej:
Okna połaciowe: a) przy ti ≥ 16 °C
- od 1 stycznia 2017 r. – U(max) = 1,3 [W/(m²•K)],
- od 1 stycznia 2021 r. – U,sub>(max) = 1,1 [W/(m²•K)],
b) przy ti < 16 °C
- od 1 stycznia 2017 r. – U(max) = 1,6 [W/(m²•K)],
- od 1 stycznia 2021 r. – U(max) = 1,4 [W/(m²•K)],
przy czym ti stanowi temperaturę pomieszczenia ogrzewanego zgodnie  z § 134 ust. 2 rozporządzenia.

Wynikające z innych dokumentów

W okresie poprzedzającym obowiązywanie normy wyrobu PN-EN 14351-1:2006+A1:2010, wprowadzenie do obrotu i stosowania okna dachowego wymagało ustanowienia stosownego dokumentu odniesienia, jakim była Aprobata Techniczna. Tego typu dokument zawierał wymagania odnoszące się wyłącznie do okien dachowych. Wymagania te dotyczyły m.in.:
  • wykonania i wymiarów,
  • sprawności działania skrzydeł przy otwieraniu i zamykaniu okna,
  • sprawności działania skrzydeł i okuć zabezpieczających okno w pozycji otwartej pod wpływem obciążenia statycznego siłą skupioną, działającą prostopadle do płaszczyzny skrzydła,
  • nośności złączy w narożach skrzydła,
  • sztywności skrzydeł na obciążenia dynamiczne i statyczne siłą skupioną działającą prostopadle do płaszczyzny skrzydła,
  • ugięcia elementów okien pod obciążeniem równomiernie rozłożonym, działającym prostopadle do powierzchni skrzydła.


Ciąg dalszy artykułu: OKNA DACHOWE cz. 2. Konstrukcja

inż. Zbigniew Czajka
WARSTWY - DACHY I ŚCIANY nr 3/2016

Literatura
1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r.
2. Normy: PN-EN 14351-1:2006+A1:2010, PN-EN 13501-1+A1:2010
3. Aprobata Techniczna ITB AT-15-3399/2002
4. Materiały informacyjne firm: Velux, Fakro, Okpol, Baier

 
 
do góry



Nasze portale



Partnerzy

  Kontakt