Wydarzenia i nowości Konstrukcje       Publikacje       Producenci Dachy skośne       Publikacje       Producenci Dachy płaskie       Publikacje       Producenci Pokrycia dachowe       Pokrycia ceramiczne             Publikacje             Producenci       Pokrycia cementowe             Publikacje             Producenci       Pokrycia blaszane             Publikacje             Producenci       Papy             Publikacje             Producenci       Gonty bitumiczne             Publikacje             Producenci       Łupek             Publikacje             Producenci       Płyty dachowe             Publikacje             Producenci       Inne             Publikacje             Producenci Dachy zielone       Publikacje       Producenci Dachy odwrócone       Publikacje       Producenci Okno w dachu       Publikacje       Producenci Folie dachowe       Publikacje       Producenci Ocieplenia dachów skośnych       Publikacje       Producenci Ocieplenia dachów płaskich       Publikacje       Producenci Akcesoria dachowe       Publikacje       Producenci Kominy       Publikacje       Producenci Rynny i odwodnienia       Publikacje       Producenci Ochrona odgromowa       Publikacje       Producenci Renowacja       Publikacje       Producenci Chemia budowlana       Publikacje       Producenci Maszyny i narzędzia       Publikacje       Producenci Obróbki blacharskie       Publikacje       Producenci Poddasza       Publikacje       Producenci Wentylacja dachów       Publikacje       Producenci Dom energooszczędny       Publikacje       Producenci Proekologiczne budowanie       Publikacje       Producenci Instrukcje Poradnik       Publikacje       Producenci Dylematy Inne TV Dachy Forum szkół Dla dekarzy       Z życia PSD       Szkolenia Budownictwo w statystykach BHP na budowie Rzeczoznawcy Organizacje branżowe Targi Wydawnictwa Konkursy i szkolenia Kontakt

  Strona główna
 

 

Pobierz odtwarzacz Adobe Flash Player

Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Dachówka płaska Actua. Fot. Bogener Dachziegel

Wybór pomiędzy dachówkami ceramicznymi a cementowymi spędzał sen z powiek nie jednego inwestora. Fora budowlane pełne są pytań: która dachówka lepsza, ceramiczna czy cementowa, i pełne podpowiedzi – raz są to odpowiedzi inwestorów, którzy zdecydowali się na wybór jednego z tych materiałów i są zadowoleni, innym razem specjalistów z branży, dekarzy lub handlowców, których opinie też bywają różne. Dachówki ceramiczne i cementowe wyglądają podobnie, co więcej mają zbliżony ciężar a sposób montażu jest prawie identyczny. Zatem czy to tylko kwestia gustu? Co może przesądzić o wyborze? Postaramy się znaleźć odpowiedź, analizując wszystkie zalety i wady zarówno dachówek ceramicznych, jak i betonowych.

Dachówki ceramiczne mają bardzo długą historię. Należą do jednych z najstarszych pokryć o wielowiekowej tradycji i wciąż cieszą się ogromną popularnością. Spotkałam się na forach z określeniami typu „symbol prestiżu”, „mecenas wśród pokryć”. Trudno się nie zgodzić. Ceramika to piękny i trwały materiał, do tego dostępny w bardzo wielu kształtach, jak tradycyjne płaskie „karpiówki”, „mnich – mniszka”, „holenderki”, czyli faliste dachówki w kształcie litery S, oraz najnowsze i obecnie najpopularniejsze dachówki zakładkowe, na czele z „marsylką”. Dachówki ceramiczne produkowane są z gliny z domieszką kwarcu lub mączki ceglanej, które podwyższają wytrzymałość dachówki. Ich trwałość szacuje się na ponad 100 lat. Dachówki ceramiczne po uformowaniu wypala się w specjalnych piecach. Mogą mieć naturalną, ceglastoczerwoną barwę (odcień zależy od zawartości związków metali w surówce) lub inny kolor, nadany przez barwienie w masie albo w procesie angobowania lub glazurowania.

Dachówki cementowe przypominają z wyglądu dachówki ceramiczne. Maja też podobną trwałość, określaną na ok. 80 lat. Wykonuje się je z mieszaniny cementu, kruszywa (wyselekcjonowanego piasku kwarcowego), pigmentu nadającego barwę, który najczęściej zawiera tlenki żelaza lub chromu, oraz z wody. Po uformowaniu i wysezonowaniu w specjalnych komorach maluje się je farbą akrylową – najczęściej dwukrotnie, czasem nawet trzykrotnie. Poszczególni producenci szczycą się posiadaniem specjalnych wzmocnionych powłok ochronnych, np. na dachówkach Braas produkowanych w technologii Cisar. Większą odporność koloru na działanie czynników atmosferycznych, w tym promieni UV, w technologii Cisar uzyskano dzięki podwójnej akrylowej warstwie Lumino. Środkowa, nasycona kolorem drobnoziarnista warstwa wygładzająca odpowiada za wysoką odporność na nasiąkanie, a tym samym mrozoodporność dachówek z powłoką Cisar.

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Dachówka betonowa Celtycka w kolorze grafitowym. Fot. Monier Braas

Konstrukcja oraz wzory dachówek cementowych nawiązują do dachówek ceramicznych. I chociaż wzorów jest mniej niż w przypadku dachówek ceramicznych, występują najpopularniejsze wzory jak zakładkowe esówki, marsylki i płaskie karpiówki. Podobne są również elementy uzupełniające: gąsiory, dachówki okapowe, boczne czy wentylacyjne. Zasady montażu dachówek cementowych są niemal identyczne, jak ceramicznych.

Ciężar i wymiary dachówek

Dachówki ceramiczne są nieznacznie cięższe od dachówek betonowych. W zależności jaki wybierzemy model , może on być cięższy lub lżejszy od dachówki cementowej. Waga 1 m2 dachu ceramicznego to średnio ok. 50 kg/m2, choć w zależności od modelu i sposobu układania może to być zaledwie ok. 35 kg lub aż ok. 70 kg/m2, zaś waga 1 m2 dachówki betonowej mieści się w przedziale 40-56 kg/m2.

Masa dachówek ma duże znaczenie. Od niej zależy wybór materiału na konstrukcję dachu, która musi być znacznie solidniejsza w przypadku ciężkich pokryć, a zatem wymaga większej ilości drewna oraz większych nakładów pracy. Duża masa ma jednak też zalety, które rekompensują wymienione wady. Przede wszystkim ciężkie pokrycie lepiej izoluje akustycznie niż lekkie oraz jest wytrzymalsze na zerwanie pokrycia pod wpływem oddziaływania silnego wiatru.

Dachówki ceramiczne i cementowe mają zbliżone kształty i wymiary, przy czym betonowe są nieco większe. Na 1 m2 dachu potrzeba ok. 12-16 sztuk dachówek ceramicznych w najpopularniejszych modelach i tylko 10 dachówek betonowych. Oczywiście na rynku dostępne są też mniejsze dachówki betonowe, np. 41x24 cm, których to potrzeba aż ok. 15 na m2, jak też wielkoformatowe dachówki ceramiczne, jak np. Innovo 10 firmy Bogener Dachziegel, MONZAplus firmy Roben, których wystarczy ok. 10 na m2, czy też dachówki Balance marki Creaton (8,4 sztuk/m2).

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Dachówka ceramiczna Smaragd. Fot. Monier Braas

Nachylenie połaci a wybór dachówki

Nachylenie połaci to ważny wskaźnik dla wybierających pokrycie, gdyż nie każda dachówka nadaje się na dachy zbyt strome lub zbyt płaskie. Producenci wyraźnie określają, na jakie dachy dane dachówki będą się nadawały, czyli jaki powinien być minimalny a jaki maksymalny kąt nachylenia dachu. Dachówki cementowe oferowane są na dachy o większej rozpiętości nachylenia połaci - do dachów o nachyleniu od 22 do 60°. Dachówki ceramiczne polecane są szczególnie do dachów o kącie nachylenia połaci od 22 do 45°, a niektóre nawet od 16°. Przy czym, przy zastosowaniu odpowiedniego mocowania każdej dachówki, można pokrywać połacie o nachyleniu nawet do 90°. Dzięki małym wymiarom nadają się do krycia skomplikowanych kształtów połaci oraz powierzchni takich jak np. wieżyczki, łuki, wole oka, itp.

Trwałość dachówek

Zaletą dachówek ceramicznych jest ich wyjątkowa trwałość, sięgająca co najmniej 100 lat. Prawdę powiedziawszy o ich trwałości najlepiej świadczą liczne zabytkowe budowle, na których leżą dachówki starsze niż jeden wiek i to zachowane w dobrym stanie. Cementowe dachówki nie mają takiej trwałości jak ceramiczne, ale i tak mogą poszczycić się trwałością ocenianą na ok. 80 lat – wystarczająco jak na jedno a może i dwa pokolenia. Zapewne wytrzymają i dłuższą niż szacowana próbę czasu, o czym świadczą pokrycia cementowe z dłuższym stażem, a należy pamiętać, że technologia produkcji dachówek cementowych uległa znacznemu udoskonaleniu w ostatnich dziesięcioleciach. Większe wątpliwości można mieć odnośnie zachowania koloru pokrycia, któremu poświęcimy poniżej więcej miejsca.

Zatem oceniając trwałość materiału, nieznaczną przewagę mają dachówki ceramiczne. Niemniej przyznać trzeba, że oba materiały należy zaliczyć do bardzo trwałych.

Dachówki ceramiczne produkowane są w szerokiej palecie kolorów, które uzyskuje się poprzez barwienie w masie lub pokrywanie barwnymi powłokami.

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Dachówka karpiówka Opal. Fot. Monier Braas
Ze względu na sposób barwienia wyróżniamy:

Kolory dachówek i ich trwałość

  • naturalne – mają barwę ceglastą o różnych odcieniach, w zależności od zawartości tlenków metali w surówce oraz od sposobu wypalania. Nawet dachówki pochodzące z jednej partii mogą nieznacznie różnić się odcieniem i z czasem różnice te mogą pogłębiać się. Dachówki naturalne są mniej odporne na porastanie mchem.
  • barwione w masie – barwienie gliny przed wypaleniem. Zarysowania są na nich mniej widoczne niż na dachówkach barwionych powierzchniowo.
  • angobowane – powierzchnię dachówek pokrywa się rozcieńczoną gliną zawierającą barwniki i dopiero potem wypala. Dachówki angobowane w niewielkim stopniu pokrywają się mchem. Dla uzyskania powierzchni błyszczącej używa się angoby kwarcowej lub szlachetnej.
  • glazurowane – czyli szkliwione. Pokrywane są kolorowym lub bezbarwnym szkliwem dopiero po wypaleniu. Szkliwo to doskonale chroni dachówkę przed nasiąkaniem.

Dachówki cementowe uzyskują finalny kolor poprzez:

  • barwienie w masie – co zapewnia wysoką trwałość koloru
  • malowanie – dwukrotne po ukształtowaniu dachówek; zabezpiecza ono chropowatą powierzchnię dachówki przed zabrudzeniem i szkodliwymi czynnikami. Właściwości hydrofobowe powłok ułatwiają spływania wody z powierzchni dachówek. Wysoka odporność na promieniowanie UV zapewnia trwały kolor. Większy połysk nadaje się poprzez malowanie farbami akrylowo-polimerowymi. Efekt mokrego dachu nadają farby z nabłyszczaczem.

Zwolennicy dachówek ceramicznych wskazują na większą ich trwałość , którą zapewnia proces wypalania już zabarwionej dachówki – kolor dachówek ceramicznych nie wypłowieje przez dziesiątki lat, zaś zwolennicy dachów betonowych, która bardziej narażona jest na wypłowienie koloru z biegiem lat, wskazują na wysoką jakość stosowanych obecnie do malowania farb, nowoczesne technologie produkcji, jak wspomniana wyżej technologia Cisar (dachówki Braas: Romańska, Bałtycka, Tegalit) oraz możliwość odnowienia koloru – dachówkę cementową można malować.

W tej kategorii bardziej przekonująco – dla mnie - prezentuje się dachówka ceramiczna. Przy czym, jak poprzednio, i tu dachówka cementowa tylko nieznacznie jej ustępuje, a pewna jestem, że wielu specjalistów z branży powie, że dorównuje jej, a w powiązaniu z innymi argumentami, o których mowa poniżej, nawet przewyższa.

Właściwości fizyczne dachówek

Najważniejsze cechy fizyczno – mechaniczne dachówki ceramicznej, które określa norma PN-EN 1304:2002, to wytrzymałość na zginanie, przesiąkliwość i mrozoodporność. Ceramiczne pokrycia są bardzo wytrzymałe. Spełniają wymogi nośności na zginanie, jeśli nie ulegają złamaniu pod obciążeniem o wartości nie mniejszej niż: karpiówki – 600 N, dachówki zakładkowe z płaską powierzchnią licową– 900 N, dachówki mnich-miszka – 1000 N, pozostałe – 1200 N.
Ze względu na przesiąkliwość rozróżnia się dwie kategorie:
I – współczynnik przesiąkliwości IF <- 0,5 cm3/cm2 na dobę;
II – współczynnik IF <-0,8 cm3/cm2 na dobę, przy czym te dachówki mogą być stosowane tylko nad wodoszczelną warstwą poszycia dachowego.
Jedną z najważniejszych cech dachówek ceramicznych jest mrozoodporność. W przypadku strefy klimatycznej, w jakiej znajduje się Polska, ceramika nie powinna wykazywać jakichkolwiek cech uszkodzenia po przejściu 150 cykli zamarzania – odmrażania.

W przypadku właściwości fizycznych dachówek cementowych, najważniejsza jest mrozoodporność i przesiąkliwość. Płytki cementowe wykazują minimalną mrozoodporność na poziomie 25 cykli zamrażania i rozmrażania.
Druga właściwością jaką muszą spełniać jest przesiąkliwość – brak odkraplania od spodu płytki po 20 godzinach.
Ich nośność zbliżona jest do dachówek ceramicznych – od >-550 (dla płaskiej dachówki) do >-1200 N (dla zakładkowej).

Kształty dachówek i zamki

Z wyglądu oba rodzaje dachówek – podobne do siebie – zasługują na uznanie. Różnicę pomiędzy dachówkami ceramicznymi a betonowymi widać nie tyle w szczegółach budowy poszczególnych dachówek tego samego lub podobnego modelu, co w ilości oferowanych modeli. Producenci dachówek ceramicznych oferują znacznie większy wybór modeli, np. dachówki typu mnich-mniszka, holenderskie (esówki bez zamków), klasztorne, zakładkowe płaskie, typu marsylka i wiele innych, których nie ma wśród dachówek cementowych.

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Najczęściej spotykane modele dachówek ceramicznych. Fot. Koramic (Wienerberger)

Najpopularniejsze kształty dachówki ceramicznej to: karpiówka, holenderka, marsylka, minich-mniszka. Najbardziej popularne dachówki cementowe to podwójna esówka i podwójna rzymska, rzadziej stosuje się takie modele jak pojedyncza esówka, dachówka staroniemiecka, celtycka, grecka. Coraz większą popularnością cieszą się płaskie dachówki w kształcie prostokątów, typu Tegalit (Braas), gdyż ich prosta forma pasuje do nowoczesnego budownictwa.

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Najczęściej spotykane modele dachówek betonowych. Fot. Monier Braas

W ofercie zarówno producentów dachówek ceramicznych, jak i cementowych, znajdziemy też pełen zestaw dachówek systemowych, takich jak gąsiory, dachówki skrajne, połówkowe, wentylacyjne, koszowe, itd. oraz ozdoby dachowe. Asortyment dachówek ceramicznych jest bogatszy o tzw. kliny dachowe, czyli zestawy dachówek uformowanych z myślą o kryciu dachów stożkowych.

To kształt dachówek oraz sposób ich ułożenia na połaci do niedawna decydował o szczelności pokrycia, np. gęsto ułożone płaskie karpiówki gwarantowały, że woda nie wnikała pod pokrycie, tylko swobodnie spływała po całej połaci. Wymagało to dużego spadku dachu. Podobnie w przypadku pokryć z falistych esówek i dachówek typu mnich-mniszka, między których grzbietami spływała woda.

Płaskie dachówki karpiówki również dziś cieszą się ogromną popularnością. Oprócz tradycyjnego kształtu prostokąta o dolnej zaokrąglonej powierzchni, spotyka się wiele nowych form, jak sześciokątne, łukowe, gotyckie. Karpiówkami można pokrywać skomplikowane formy połaci dachowych, np. „wole oczka”. Można układać je pojedynczo w „łuskę” lub podwójnie w „koronkę”. Powierzchnie karpiówek mogą być gładkie, ale również chropowate, czesane lub szczotkowane.

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Dachówka mnich-mniszka, rustykalna, angoba. Fot. Koramic Wienerberger

Wspomniana dachówka typu „mnich-miszka” doskonale sprawdza się przy renowacji starych dachów, zwłaszcza na obiektach zabytkowych, oraz do krycia nowych budynków położonych w zabytkowym otoczeniu. Nadaje ona budowli wyjątkowy, indywidualny charakter.

Dachówka esówka dzięki falistej formie nadaje połaci wrażenie lekkości. Pokrycia ta dachówką gwarantuje dużą szczelność, gdyż dachówki w rzędach układa się na zakład, a rzędy dodatkowo nachodzą na siebie.

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Dachówka Marsylka (angoba) marki Koramic. Fot. Wienerberger

Obecnie bardzo popularne są tzw. dachówki zakładkowe np. „marsylki” – z bocznymi zamkami, które pozwalają na niewielkie rozsunięcie lub zsunięcie dachówek w trakcie układania (do 8 cm) i takie rozmieszczenie, aby jak najmniej dachówek trzeba było docinać. Rozwiązanie to dostępne zarówno w dachówkach ceramicznych, jak i cementowych, nie tylko ułatwia krycie dachu, ale przede wszystkim zapewnia większą szczelność pokrycia. Dachówki te – dzięki zamkowi – można kłaść także na dachach o niewielkim kącie nachylenia. Zakładki w dachówkach ceramicznych i cementowych nieco się od siebie różnią. Zakładkowe dachówki cementowe mają zamki wyprofilowane na obu dłuższych bokach. Można je zatem rozsuwać i zsuwać tylko w kierunku poziomym. Dachówki ceramiczne mają zamki na całym obwodzie, co daje możliwość regulacji zakładów zarówno w pionie jak i w poziomie, co zwiększa tolerancję rozstawu łat, na których będą się opierać.

Dachówki ceramiczne, mające tylko boczne zamki, mają inną bardzo przydatną funkcję: każdą dachówkę można po ułożeniu odsuwać do góry. Pod wpływem silnego uderzenia w jej dolną krawędź, dachówka wsunie się pod tą z wyższego rzędu, odsłaniając drewnianą łatę, na której można bezpiecznie oprzeć nogę, gdy wspinamy się po dachu aby np. oczyścić komin czy naprawić pokrycie.

Elementy systemowe dachówek

Producenci dachówek ceramicznych , jak i cementowych oferują nie tylko dachówki systemowe, ale i całe zestawy elementów do wykończenia dachu, takich jak: obróbki blacharskie, rynny, płotki spowalniające zsuwanie się śniegu czy też ławy kominiarskie i stopnie do bezpiecznego poruszania się przy kominie. Wielu z nich ma w sprzedaży dosłownie wszystko, co potrzebne: od folii dachowych, a czasem nawet termoizolacji (np. Monier Braas), po ozdoby dachowe. Oferta producentów jednych i drugich dachówek jest równie bogata.

Odporność dachówek na zabrudzenia i mchy

Zabrudzenia, pojawiający się na dachu mech i glony, to problem występujący na większości pokryć, także na dachach ceramicznych i cementowych. Które z nich są bardziej odporne na zabrudzenia i porastanie mchem? Przede wszystkim zależy to od wykończenia powierzchni.
Najszybciej brudem i mchem pokryją się naturalne dachówki ceramiczne, gdyż nie posiadają żadnej powłoki ochronnej. Zabrudzenia i porosty osadzające się w porach trudno usunąć. Dachówki te należy częściej czyścić, można też zaimpregnować je preparatami chroniącymi przed porostami.
Lepiej sprawdzą się dachówki cementowe, których powierzchnia jest fabrycznie malowana. Zewnętrzna powłoka dachówki cementowej ogranicza rozwój mikroorganizmów i osadzanie się zanieczyszczeń oraz ułatwia ich czyszczenie.
Odporne na porastanie mchem i zabrudzenia są ceramiczne dachówki angobowane (matowe), zaś najodporniejsze i najłatwiejsze do czyszczenia są dachówki ceramiczne o glazurowanej, błyszczącej powierzchni.

Porastanie powierzchni dachówek dla niektórych inwestorów stanowi zaletę i świadomie wybierają dachówki, które szybko zazielenieją tworząc naturalną patynę z mchów i glonów.

Konserwacja dachówek

Najlepszy dach to taki który nie wymaga konserwacji wcale lub wymaga tego bardzo rzadko. Pod tym względem lepsze okazują się dachówki ceramiczne, które przez dziesiątki lat nie wymagają żadnych zabiegów konserwacyjnych, jedynie okresowego mycia wodą pod dużym ciśnieniem czy też ewentualnie usuwania zielonych nalotów i mchu a jeśli nie są powlekane to również impregnacji.

Trochę trudniejsze w utrzymaniu mogą okazać się dachówki cementowe. Ich kolorowa powłoka nie jest wieczna, dlatego aby zachowały ładny wygląd przez wiele lat, powinny być nie tylko czyszczone, ale i odnawiane. Ich powierzchnię trzeba co kilkanaście lat pomalować farbą akrylową o zwiększonej odporności na promienie UV.

 - Dachówka ceramiczna czy cementowa – którą wybrać?
Fot. Monier Braas

Montaż dachówek

Dachówki ceramiczne i cementowe mają zbliżony ciężar, wymiary i kształty, dlatego też i montaż obu pokryć będzie przebiegał tak samo. Dachówki układane są na ruszcie z kontr łat, (równoległych do krokwi, na których są mocowane powyżej izolacji z folii dachowej lub papy) i poprzecznie nabijanych łat. Układa się je poziomymi rzędami, począwszy od okapu. Należy zwrócić uwagę na właściwe połączenie na zamkach. Szerokość zakładów musi uwzględniać kąt nachylenia połaci, np. przy nachyleniu poniżej 45 stopni należy zwiększyć szerokość zakładów o 3-4 cm. Dachówki mają specjalny zaczep, tzw. nosek, którym zaczepia się je o łatę. Klamrami, lub też wkrętami czy gwoździami, mocuje się co piątą lub co szóstą dachówkę, dachówki skrajne i wokół okien dachowych i kominów. W przypadku spadku większego niż 45 stopni należy przytwierdzić każdą dachówkę. Jeśli kąt nachylenia wynosi mniej niż 20 stopni, zalecane jest układanie dachówki na pełnym deskowaniu. Na kalenicy układa się taśmę kalenicową, a na niej profilowane gąsiory, mocowane zaczepami do krokwi.
Dachówki uzupełniające (jak brzegowe i kalenicowe) czasem zastępowane są obróbkami blacharskimi, które mogą znacząco obniżyć koszt pokrycia. Nie wpływają one jednak korzystnie na wygląd dachu ani na jego trwałość.

Należy pamiętać o dachówkach wentylacyjnych, a także dachówkach przelotowych czy wspornikach pod stopnie i ławy kominiarskie.

Koszty dachówek ceramicznych i betonowych

Jeśli mówimy o kosztach, bezkonkurencyjne będą dachówki cementowe – znacznie tańsze od ceramicznych. Ich cena jest nawet 30% niższa niż dachówek ceramicznych. Tańsze są też wszystkie cementowe dachówki systemowe.
Niższa cena dachówek cementowych możliwa jest dzięki niższym kosztom produkcji – do wiązania cementu nie potrzeba tak wysokich nakładów energii, jak do wypalania dachówek ceramicznych.
Z kolei koszt ułożenia obu pokryć jest taki sam.

***

Czy powyższe porównanie jednoznacznie wskazało która dachówka jest lepsza? Oczywiście nie, szczególnie że dla każdego inwestora poszczególne walory będą miały większe lub mniejsze znaczenie. Do tego należy uwzględnić gust oraz zasobność portfela. Jednak, niezależnie czy zdecydujemy się na dachówkę ceramiczną czy cementową, każdy z tych wyborów będzie dobry, gdyż są to trwałe i estetyczne materiały.

Joanna Chrapkowska-Smoter

Literatura:
E. Schunck, H. J. Oster, R. Barthel, K. Kiessl, Atlas dachów. Dachy spadziste, Cieszyn 2005
A. Pluta, Nieprzemijający urok dachówek ceramicznych, [w:] Warstwy – Dachy i Ściany, nr 3/2006, s. 12-14
M. Tomaszewska-Rzęsista, Od garści gliny do wielobarwnych dachówek, , [w:] Warstwy – Dachy i Ściany, nr 1/2011, s. 24-27
M. Tomaszewska-Rzęsista,Płytki cementowe i włókno cementowe, [w:] Warstwy – Dachy i Ściany, nr 2/2011, s. 24-26.
A. Nawrocki, Dachówki ceramiczne kontra cementowe, www.ladnydom.pl

Źródło: Dachówka ceramiczna kontra cementowa, WARSTWY – DACHY i ŚCIANY 2/2012

 
 
do góry



Nasze portale



Partnerzy

  Kontakt